گیربکس شافت مستقیم یکی از انواع پرکاربرد گیربکس صنعتی است. نحوه قرارگیری محور ها در این گیربکس به شکل مستقیم و در امتداد یک خط است و به همین دلیل، به این نام معروف است.
در این مطلب قصد داریم به بررسی اجزا وعملکرد گیربکس های شافت مستقیم بپردازیم و به انواع این گیربکس و مشخصات هریک از آنها اشاره کنیم. پس ما را تا پایان، همراهی کنید.
بیشتر بخوانید: گیربکس صنعتی چیست؟
گیربکس شافت مستقیم هم از یکسری اجزا مشابه با سایر گیربکس ها تشکیل شده است اما چیزی که این گیربکس ها را از بقیه متمایز می کند، نوع چرخ دنده ها و نحوه قرارگیری محور های ورودی و خروجی است.
بطور کلی، اجزا اصلی گیربکس شافت مستقیم شامل موارد زیر می شود:
شافت ورودی با موتور یا منبع نیرو در ارتباط است. این محور، بطور مستقیم با چرخ دنده ها مرتبط است و نیروی حرکتی را مستقیما به داخل گیربکس منتقل می کند.
شافت یا محور خروجی هم بطور مستقیم با چرخ دنده ها در ارتباط است و این نیروی حرکتی را با سرعت و گشتاور مورد نیاز، به خارج از گیربکس منتقل می کند.
طراحی شافت خروجی در گیربکس شافت مستقیم به صورتی است که بطور مستقیم، انتقال نیرو را انجام می دهد.
در گیربکس های شفت مستقیم، طراحی و نحوه قرارگرفتن جرخ دنده ها به صورتی است که بطور هم محور و موازی با شافت ها قرار دارند.
همچنین، این چرخ دنده ها، نیروی حرکتی را از شافت ورودی دریافت می کنند و بصورت مستقیم و بدون تغییر جهت، به شافت خروجی می رسانند.
طرز کار گیربکس شافت مستقیم به این صورت است که به شافت ورودی گیربکس، یک موتور متصل است که موجب چرخش شافت ورودی می شود. این شافت، به یک چرخ دنده ورودی متصل است که شافت ورودی باعث چرخیدن آن می شود.
از طرفی، خود این چرخ دنده ورودی هم با یک چرخ دنده دیگر در درون گیربکس مرتبط است که این نیروی حرکتی را به آن منتقل می کند.
طی همین فرآیند، چرخ دنده های درونی نیز باهم درگیر می شوند و به این ترتیب، حرکت از شافت ورودی بطور مستقیم به شافت خروجی منتقل می شود.
نسبت دنده ها در گیربکس شفت مستقیم تعیین می کند که چرخ دنده خروجی نسبت به چرخ دنده ورودی با چه سرعت و گشتاوری بچرخد.
این مراحل ، بصورت پشت سر هم در گیربکس اتفاق می افتد. هدف از بکارگیری گیربکس شافت مستقیم در اکثر موارد، کمک به کاهش دور و افزایش گشتاور است.
گیربکس خورشیدی یکی از انواع گیربکس های شافت مستقیم است که برای کاهش سرعت و افزایش گشتاور موتور، مورد استفاده قرار میگیرد.
محور ورودی و خروجی در این گیربکس، روی یک خط مستقیم قرار دارد و نحوه قرارگیری چرخ دنده های آن به این صورت است که یک چرخ دنده خورشیدی در مرکز و چند چرخ دنده سیاره ای روی یک محور فرضی در اطراف این چرخ دنده قرار دارند که همگی توسط یک چرخ دنده رینگی احاطه شده اند.
نحوه عملکرد این گیربکس به این صورت است که چرخ دنده خورشیدی که در مرکز قرار دارد، به شافت ورودی متصل است و از طرفی، با چرخ دنده های سیاره ای در تماس است.
زمانیکه شافت ورودی می چرخد، این نیروی حرکتی را به چرخ دنده خورشیدی منتقل می کند. چرخ دنده خورشیدی هم با تماس با چرخ دنده های سیاره ای، باعث چرخیدن آنها می شود و این روند ادامه پیدا می کند تا اینکه در نهایت، این نیرو با سرعت و گشتاور مورد نظر و در یک مسیر مستقیم، به شافت خروجی می رسد.
موارد کاربرد گیربکس خورشیدی خیلی زیاد است. این گیزبکس بهترین انتخاب برای صنایعی است که برای کاهش دور و افزایش گشتاور خود به دقت بالایی نیاز دارند.
برای صنایعی که دقت و کیفیت حرف اول را میزند، تهیه گیربکس خورشیدی، بهترین گزینه است.
مطالعه بیشتر: آشنایی با مزایا و معایب گیربکس خورشیدی
یکی از شایع ترین و پر استفاده ترین گیربکس های شافت مستقیم، گیربکس هلیکال است، بطوریکه ممکن است برخی افراد، از اصطلاح گیربکس هلیکال به جای گیربکس های شافت مستقیم استفاده کنند.
نحوه قرارگیری شافت های ورودی و خروجی در گیربکس هلیکال شافت مستقیم روی یک خط صاف و مستقیم است. بعلاوه، این گیربکس از یکسری چرخ دنده هلیکال تشکیل شده که این، یکی از دلایل نامگذاری این گیربکس است.
این دنده های مارپیچ، با یک زاویه نسبت به محور قرار دارند که این موضوع به انتقال نیرو در مسیر مستقیم کمک می کند. این چرخ دنده ها تماس بیشتری با همدیگر دارند که این قضیه باعث کاهش سر و صدا و عمر بهتر گیربکس هلیکال می شود.
گیربکس هلیکال شافت مستقیم بدلیل استفاده از چرخ دنده های هلیکال، انتقال نیروی مستقیم و خیلی یکنواختی دارد.
نحوه عملکرد این گیربکس به این شکل است که شافت ورودی نیروی حرکتی را در یک مسیر مستقیم و از طریق چرخ دنده های هلیکال به شافت خروجی می رساند.
